Kantschuif, roestvast staal, om te lijmen

glassoorten

ESG – enkel veiligheidsglas

Dit glas bestaat uit een enkele glasplaat, die bij de productie een speciale warmtebehandeling ondergaat en zo wordt voorgespannen Daardoor wordt een verhoogde stoot-, slag en buigvastheid evenals een betere bestendigheid tegen temperatuurswisselingen bereikt. Door de voorspanning kan het glas na de productie niet opnieuw bewerkt worden. Bovendien is het door de eigenspanning kwetsbaar aan de randen.

In geval van een breuk valt het uiteen in kleine stukjes zonder scherpe kanten.

TVG – deels voorgespannen glas

Dit glas wordt op dezelfde wijze geproduceerd als het enkele veiligheidsglas, maar met een geringere voorspanning. Daardoor wordt een hoger weerstandsvermogen als bij normaal floatglas bereikt, en is het minder gevoelig voor kleinere schades als enkel veiligheidsglas. De buigvastheid is echter kleiner dan bij ESG. Deels voorgespannen glas wordt normaal gesproken als VSG gebruikt.

In geval van een breuk valt het in grote stukken uiteen.

VSG – gelaagd veiligheidsglas

Het glas bestaat uit twee of meerdere op elkaar liggende glasplaten en een tussenlaag van een scheurbestendige en taai-elastische folie. Daardoor worden de veiligheidseigenschappen bereikt. De folie bestaat uit polyvinylbutyral (PVB) en absorbeert nagenoeg de gehele UVA-straling. Daardoor is dit type glas niet geschikt voor de verlijming met lijmen die uitsluitend door middel van UV-straling uitharden.

In geval van een breuk bindt de folie de splinters.

Floatglas

Floatglas is een vlakglas met een geringe bestendigheid tegen temperatuurswisselingen, en wordt met een floatglas-procedé vervaardigd.

Het is ook bekend als venster- of basisglas en wordt bij allerlei soorten van beglazen, spiegelproductie en ook als basisproduct van ESG en VSG gebruikt.

In geval van een breuk valt floatglas uiteen in scherpe splinters en stukken van verschillend formaat.

Montageaanwijzingen voor het verlijmen van glas met UV-hardende lijmsoorten

1 Materiaalkeuze

Voor de verlijming moet men rekening houden met de deugdelijkheid van de lijmsoort.

De keuze van het materiaal en de daaruit resulterende lijmkeuze (zie punt 3) bepaalt de vastheidswaarde van de verlijming. Bij het lijmen van glas/glas, glas/metaal (roestvast staal) evenals glas/steen wordt maximale stevigheid bereikt.

Alle gegevens hebben betrekking op transparant, UVA-lichtdoorlatend floatglas. Probleemloos te verlijmen zijn helder floatglas, spiegels (op de zichtkant), gehard glas (ESG) en draadspiegelglas. Speciale glassoorten, zoals bijv. gekleurd glas en gelaagd veiligheidsglas (VSG), kunnen leiden tot geringere vastheidswaarden of zijn helemaal niet te verlijmen. Ook problematisch zijn alle soorten structuurglas, zoals ornamentglas en draadglas.

De doorlatendheid van UVA-stralen is afhankelijk van de glasdikte en de kleurintensiteit.

let op

Glassoorten met een hoge UV-absorptie zoals gelaagd veiligheidsglas (VSG), gekleurd glas of getint glas kunnen met de conventionele UVA-lijmsoorten niet worden verlijmd. Voor de verlijming van deze glassoorten moet de hoog lichtgevoelige lijm MV760VIS 003.04.139/143 of de lijm 682-T 003.04.114/115 met activator 003.04.132/133 gebruikt worden.

Verdere aanwijzingen

De aangegeven weerstandswaarden kunnen alleen bereikt worden met de in het technische informatieblad aangegeven laagdikten. Hoe gladder de te verlijmen oppervlakken en hoe dunner de lijmlaag (minimale dikte van de laag in acht nemen), des te vaster en belastbaarder de lijmverbinding is. Een te kleine, te hoge of ongelijkmatige lijmapplicatie beïnvloedt de weerstand van de lijmverbinding.

De glaslijmkant mag uitsluitend met een komslijpschijf bewerkt worden, lijmvoegen mogen niet aangedrukt worden. Bij de verlijming mogen geen oplosmiddelen (bijv. smeer- of polijstmiddelen, siliconen, olie) op het oppervlak zitten.

Bij de verlijming van glas/metaal is bij uitgebreide testseries roestvast staal als zeer geschikt materiaal gebleken. Oppervlakken zoals onbehandeld aluminium, chroom, nikkel etc. zijn voor verlijming alleen beperkt geschikt en moeten voor een betere hechting van de UV-lijmen vóór de verlijming voorbehandeld worden met geschikte aanvullende producten, zoals glas-metaal-primer of pyrosil. Gecoate of gelakte glassoorten/oppervlakken moeten voor de verlijming op geschiktheid getest worden.

2. 2 Voorbehandeling van de lijmvlakken

2.1 Reiniging

• De te verlijmen oppervlakken moeten absoluut schoon, vetvrij en droog zijn (oplosmiddelvrij).
• Voor de UV-verlijming geschikte reinigingsmiddelen gebruiken (zonder tenside of oplosmiddelen). Traditionele glas- of huishoudelijke schoonmaakmiddelen zijn in de meeste gevallen niet geschikt.Advies: de speciale reiniger van Häfele voor glasverlijmingen artikelnr. 003.04.120 (eventueel in combinatie met fijne staalwol).

2.2 Verwijderen van restvocht door verwarming

• Voor een hoge en duurzame stabiliteit van de lijmverbinding moeten de werkstukken voor de verlijming bijv. met een heteluchtapparaat kort en gelijkmatig verwarmd worden, waardoor ook eventueel niet zichtbare restvochtigheid (condens) milieuvriendelijk verwijderd wordt.
• Lijm en te lijmen bouwdelen moeten op het moment van de verwerking op kamertemperatuur zijn. Zo worden spanningsbeschadigingen bij de verlijming vermeden.

let op

• Indien dit niet wordt nagekomen kan een aanzienlijk, eventueel niet meteen zichtbaar verlies aan vastheid ontstaan, waardoor de lijmverbinding kan loslaten en ook de stabiliteitsduur aantasten.

2.3 Pyrosil® voorbehandeling oppervlakte

• Door een extra voorbehandeling van problematische lijmoppervlakken met de Pyrosil®-techniek worden de verlijmingen duurzaam beschermd tegen infiltratie door vochtigheid en wordt de adhesie van de te lijmen delen duurzaam verhoogd. Dat is uiterst belangrijk voor de toepassing in vochtige ruimtes, buitenshuis en bij hoogbelaste verbindingen. Door de toepassing van Pyrosil® kunnen daardoor niet alleen de lijmkrachten van normale verbindingen verbeteren, maar het maakt ook verbindingen mogelijk met problematische lijmoppervlakken.

3. Lijmkeuze

Afhankelijk van de eisen die aan de te verlijmen materialen worden gesteld als ook aan de belasting en toepassing van de lijmverbindingen, zijn verschillende UVA-hardende lijmsoorten beschikbaar.

Speciale aanwijzingen

Verbindingen glas/metaal

Voor dynamisch belaste verbindingen de lijmen met een gemiddelde viscositeit B-682-T, zoals artikelnr. 003.04.114/155 gebruiken.

Verbindingen glas/glas

Bij de planning en uitvoering van geheel glazen objecten moet altijd gestreefd worden naar een "gesloten" (d.w.z. een zichzelf stabiliserende) constructie (zie afb.) om de hoogst mogelijke stabiliteit te bereiken.

Wanneer uit designoverwegingen een open constructie uitdrukkelijk gewenst is of wanneer geen constructieve verandering kan worden doorgevoerd, kunnen alleen lijmsoorten artikelnr. 003.04.100 of 003.04.101 voor deze verbindingen worden gebruikt.

open constructie
gesloten constructie

4. Vastzethulpen

Voor een betrouwbare uitharding van UV-lijm is het noodzakelijk om de verlijmde onderdelen te fixeren tegen trillingen en verschuiven. Dit wordt d.m.v. geschikte vastzethulpen aanzienlijk vereenvoudigd.

5. Voegen/lijmapplicatie

• Voor het aanbrengen van de lijm moet worden gecontroleerd of de onderdelen goed in elkaar passen. Dit lukt het beste door de gehele constructie bij wijze van proef in elkaar te zetten (vastzethulpen gebruiken).
• Tussen het verwarmen van de lijmplaatsen en het aanbrengen van de lijm mag niet meer dan 5 minuten liggen; anders moet deze stap worden herhaald.
• Verlijmingen dienen in een zo horizontaal mogelijke positie uitgevoerd te worden.
• Verticaal aanbrengen van de lijm kan tot problemen leiden.
• Te veel lijm, d. w. z. een te dikke laag, reduceert de vastheid en het kost meer moeite om de lijmresten te verwijderen.
• Nauwkeurig en economisch aanbrengen van lijm gebeurt d.m.v. een geschikte doseerhulp.

5.1 Het aanbrengen van lijm VOOR het samenvoegen.

• UV-lijm met een gemiddelde viscositeit wordt voor het samenvoegen van de lijmdelen aangebracht. Bij verlijmingen van oppervlakken wordt lijm altijd voor het samenvoegen van de delen aangebracht.
• Bij horizontale verlijming ontstaat door het gelijkmatig, voorzichtig laten zakken van het werkstuk een luchtbelvrije verlijming.
• Het eigen gewicht van de te verlijmen delen is genoeg om de lijm over het totale te verlijmen oppervlak te verdelen (niet samenpersen).

5.2 Het aanbrengen van lijm NA het samenvoegen

• UV-lijm met een lage viscositeit verdeelt zich vanzelf in de lijmvoeg. Daardoor kunnen de te verlijmen delen samengevoegd worden, voordat de lijm wordt aangebracht.
• Let er op dat bij objecten die uit meerdere onderdelen bestaan, de delen na elkaar verlijmd worden (niet tegelijkertijd).
• Om een optimale verdeling van de lijm te verkrijgen, moeten de te verlijmen onderdelen voor het uitharden nog even licht opgetild en weer tegen elkaar aan gezet worden (lijmvoeg vergroten en weer verkleinen).

6. Uitharden (belichten)

Bij de belichting moet het volgende in acht worden genomen:

• Voor het uitharden van de lijmen een geschikt UVA-uithardingslamp gebruiken: de lamp mag niet kleiner/korter zijn dan de lijmkant, om spanningen door een ongelijkmatige belichting te vermijden.
• Tijdens de belichting (uitharding) de lamp op een zo klein mogelijke afstand van het lijmvlak positioneren.
• Tijdens de uitharding in geen geval de objecten bewegen of blootstellen aan trillingen, geschikte vastzethulpen gebruiken.
• Een te lange belichtingsduur heeft geen negatieve invloed op de kwaliteit van de lijmverbinding, een positief effect heeft het echter ook niet.
• In welke mate de gewenste verbindingen belastbaar zijn, hangt af van de constructie, de glassoort, het toegepaste beslag en de gebruikte lijmsoort. In geval van twijfel moet een proefverlijming worden uitgevoerd.

Opmerking:

Alle bij Häfele aangeboden UVA-lampen zijn uitgerust met een speciale filterschijf, om beschadigingen aan huid en ogen te vermijden. Voor uw eigen veiligheid moet u echter gebruik maken van geschikte veiligheidsmiddelen, bijv. een veiligheidsbril met UV-filter en wegwerphandschoenen en de aanwijzingen van de fabrikant in acht nemen. Het gebruik van geschikte veiligheidsmiddelen tijdens het gebruik van UVA-lampen wordt door de beroepsvereniging aangeraden.

De uitharding via de belichting gebeurt in 2 stappen:

Stap 1: voor-uitharding:

• Bij voorafgaande uitharding wordt de werkvastheid (ca. 30% van de eindvastheid) bereikt. De voorafgaande uitharding duurt, afhankelijk van het type lamp, tussen minimaal 10 seconden en ca. 2 minuten.
• Hierdoor kunnen eventuele lijmresten om het lijmvlak heen probleemloos worden verwijderd.
• Na de voor-uitharding eventuele vastzethulpen verwijderen en lijmresten van de werkstukken verwijderen met speciale reinigers, glaskrabber of staalwol fijnheid 00.

Stap 2: einduitharding:

• De einduitharding duurt, afhankelijk van het type lamp, tussen minimaal 60 seconden tot ca. 5 minuten.
• Na de einduitharding (ca. 24 uur rusttijd) kan de lijmverbinding volledig worden gebruikt en belast.

Uitsluiten van aansprakelijkheid:

Wij vragen om begrip dat geen aansprakelijkheid aanvaard kan worden voor de gebruikte lijm en de daaraan gerelateerde werkzaamheden, evenals alle daaruit voortvloeiende claims.

7. Testverlijming

In de regel moet een testverlijming worden uitgevoerd. Zo kunnen werking, materialen, constructies getest en aangepast worden.

Derhalve een proefstuk in overeenstemming met de hierboven beschreven aanwijzingen verlijmen. Aansluitend het werkstuk boven de nominale spanning belasten,bijv. door slaan, tikken, schoksgewijze bewegingen, evt. met gereedschap zoals een tang bewerken. Het werkstuk zo mogelijk tot vervorming van het materiaal resp. tot de breuk belasten, om de belastingsgrenzen te bepalen.

8. Toepassingsvoorbeelden

Deze paragraaf laat voorbeelden zien, hoe accessoires voor glaslijmtechniek in de praktijk functioneren.

8.1 UV-lamp

De UV-lamp is uitermate geschikt voor het verlijmen van vitrines of glazen meubels. Door het geringe gewicht is het werk niet vermoeiend.

8.2 Hoekzuiger 90°

De constructie van een glasvitrine als basiselement voor vele opbouwconstructies bij gebruik van 4 hoekzuigers van 90°. Speciaal bij gebruik van lijmsoorten met een hoge viscositeit kan de aangezogen plaat voor het gemakkelijk verlijmen met een stelschroef worden opgetild en deze kan de plaat vervolgens weer laten zakken. De opgetilde glaskant dient als geleider bij het aanbrengen van de UV-lijm. Het verschuiven van de plaat en wegvegen van de lijm bij het neerzetten is uitgesloten. Schoon en nauwkeurig werken is hiermee verzekerd.

8.3 Traploos verstelbare hoekzuiger

Gebruik van de traploos verstelbare hoekzuiger in een positie van ca. 45° bij de verlijming van floatglas 19 mm. De spanningsvrije uitharding van de UV-lijm gebeurt hier d.m.v. een UV-lamp, artikelnr. 008.75.440.

8.4 Spanhoek

Met 4 spanhoeken kan binnen de kortst mogelijke tijd een vitrine of iets dergelijks worden vastgezet. Vooral geschikt bij het gebruik van dunvloeibare (met een laag viscosegehalte) lijmsoorten.

Restrictie: rechte plaatkanten (geen verstek), rechthoekige constructies, korte vastzetduur. De stelschroeven licht aandraaien!

8.5 Klemstukken
Door de met 360° draaibare geleidestukken kunnen twee glasplaten in iedere gewenste positie t.o.v. elkaar worden geplaatst.		Door de kunststof drukschroeven ontstaan ondanks het hoge vastzetvermogen geen beschadigingen aan het glasoppervlak.

8.6 Excenteraanslag
Het draaien van de excenterschijf zorgt voor een tot 6 mm traploos verstelbare aanslag voor fijnafstelling.		Het gebruik van elk 4 excenteraanslagen maakt het inlijmen van een tussenplank aanmerkelijk eenvoudiger.

8.7 Hoekpompzuiger
De hoekpompzuiger wordt in de gewenste positie op de glasplaat geplaatst en zuigt zich na de eerste keer pompen automatisch vast. Na 3 tot 5 keer pompen is deze voldoende vacuüm gezogen. De tweede te verlijmen plaat wordt op dezelfde manier bevestigd. Een rode signaalring laat vacuümverlies zien; door nogmaals te pompen kan de verbinding weer versterkt worden.
De UV-lijmen worden in een van te voren bepaalde voeg aangebracht. Hierbij zijn de instelling en vastzetting op de gewenste voegbreedte voldoende.		Na het aanbrengen van dikvloeibare lijm de beluchtingsventielen aanzetten, die de te verlijmen onderdelen tot de eindpositie laten zakken en daar opnieuw vastzetten.